Lapończycy (właściwie Same, Samelads, ponieważ uważają nazwę Lapi za ubliżającą) - mieszkańcy Laponii, naród plemienia fińskiego (czudzkiego), liczący 25000 mieszkańców, z czego do 15000 zamieszkuje w Norwegii, w Szwecji około 6000, w Rosji zaś 3000. Liczba ta jednak da się tylko w przybliżeniu oznaczyć, Lapończycy bowiem, jako naród koczujący, często zmieniają siedliska i przechodzą z jednego kraju do drugiego.
Wygląd[]
Lapończycy są w ogóle wzrostu niskiego, dochodzą najwyżej do 1,53 metra wysokości, krępa budowa ciała, twarz maja płaską, szeroką, czoło niskie, nos mały, płaski, brodę spiczastą, oczy skośno osadzone, czaszkę prawie okrągłą, włosy rzadkie, grube, czarne, kolor skóry brunatno-żółty lub żółty.
Religia[]
Wyznają religię chrześcijańską, która, chociaż od kilku wieków zaprowadzona, nie zapuściła głębokich korzeni, liczne bowiem są ślady dawniejszego fetyszyzmu.
Charakter[]
Z natury łagodni, dobroduszni i uczciwi, oprócz nadmiernego użycia napojów spirytualnych, nie odznaczają się Lapończycy ani wybitnymi cnotami, ani też występkami.
Strój[]
Ubiór obu płci, prawie jednostajny, składa się ze skór, futra i grubego sukna.
Tryb życia[]
Lapończycy prowadzą życie koczownicze, zajmują się przeważnie hodowlą reniferów, myśliwstwem i rybołówstwem. Wyrabiają tylko przedmioty na potrzeby domowe: garbują skóry, kręcą nici z kiszek reniferów, szyją/tworzą ubrania, rękawice, drewniane naczynia, sanki itd. Latem mieszkają pod namiotami, a zimą - w chatach, darnią pokrytych. Współcześni Lapończycy zamieszkują także północ Finlandii i zajmują się prowadzeniem wycieczek krajoznawczych.
Język[]
Język L. należy do gałęzi fińsko-bałtyckiej szczepu ałtajskiego i dzieli się na kilka narzeczy. Gramatycznie opracowywali go: Rask (1832), Stockfleth (1840), Friis (1856), Wik-kund (1891); słowniki wydali: Lindal, Erlinger (1780), oraz Donner (3 t., 1879—88).
Literatura[]
- Aubel "Reise nach Lappland" (1874);
- Ecker "Lappland und die Lapplander" (1878);
- Poestion "Lapplandische Marchen, Yolkssagen i t. d." (1885). SO
Możesz go uaktualnić, oddzielając swój komentarz lub obszerniejsze hasło linią ciągłą (-----), ale hasła oryginalnego NIE ZMIENIAJ - pamiętaj, że ET to przede wszystkim miejsce przechowywania starych, nieaktualnych haseł encyklopedycznych.
PAMIĘTAJ: Ten tekst to ciekawostka i nie nadaje się na ściągawkę do szkoły i nie powinien też być traktowany jako jedyne źródło wiedzy na ten temat!